تاثیر کم آبیاری و آرایش کاشت بذر بر عملکرد ذرت دانه ای رقم sc-704

ذرت یکی از گیاهان پر عملکرد در شرایط استان خوزستان می باشد. از کل سطح زیر کشت ذرت دانه ای در استان حدود 92 درصد آن در اراضی شمال استان کشت می شود و این در حالی است که جهت توسعه کشت ذرت، اراضی دیگری در شمال استان وجود ندارد و مطابق برنامه چهارم توسعه، سطح زیر کشت ذرت می بایست از 85 هزار هکتار به 200 هزار هکتار افزایش یابد. به همین لحاظ توسعه کشت ذرت در مناطق میانی و شرقی استان ضرورت دارد. اما در برخی از این مناطق مشکل شوری اراضی و کمبود آب وجود دارد که چگونگی رشد ذرت در این اراضی می بایست مورد بررسی قرار گیرد. این طرح به روش آماری اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. فاکتور اصلی در این طرح میزان آب آبیاری در سه سطح a1 ، a2 و a3 (a1 : تامین 100% نیاز آبی گیاه ، a2 : تامین 80% نیاز آبی گیاه و a3 : تامین 60% نیاز آبی گیاه ) و فاکتور فرعی ، آرایش کاشت در سه سطح b1 ، b2 و b3 ( b1 : کشت در کف جوی ، b2 : کشت در وسط پشته 75 سانتی متری و b3 : کشت در دو طرف پشته 75 سانتی متری بصورت زیگزاگ ) بود. اعمال کم آبیاری از اوایل دوره میانی رشد آغاز شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که میزان آب آبیاری (a) در سطح یک درصد بر ارتفاع بوته، طول بلال، وزن بلال ،وزن چوب بلال، تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه ، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن دانه بلال، کارایی اقتصادی مصرف آب و کارایی بیولوژیکی مصرف آب و در سطح 5 درصد بر وزن هزار دانه، اثر معنی دار داشت. اما تأثیر آن بر نسبت وزن دانه بلال به وزن چوب بلال ، نسبت وزن چوب بلال به وزن بلال و نسبت وزن دانه بلال به وزن بلال معنی دار نبود. همچنین سطوح الگوی کاشت (b) در سطح 1 درصد بر وزن بلال، وزن چوب بلال، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، کارایی اقتصادی مصرف آب، کارایی بیولوژیکی مصرف آب و وزن دانه بلال، و در سطح 5 درصد بر ارتفاع بوته و تعداد دانه در بلال اثر معنی دار داشت. ولی تأثیر آن بر طول بلال، وزن هزار دانه ، شاخص برداشت، نسبت وزن دانه بلال به وزن بلال، نسبت وزن چوب بلال به وزن بلال و نسبت وزن دانه بلال به وزن چوب بلال معنی دار نبود. اثر متقابل کم آبیاری و الگوی کاشت در سطح 1 درصد بر وزن بلال، نسبت وزن چوب بلال به وزن بلال ، نسبت وزن دانه بلال به وزن چوب بلال و وزن دانه بلال معنی دار شده ولی بر روی سایر صفات اثر معنی دار نداشته است. همچنین در مقایسه درصدهای نسبی کاهش یا افزایش عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای در تیمارهای آزمایشی نسبت به تیمار شاهد مشخص شد که ذرت دانه ای به تغییرات کم آبی، نسبت به تغییرات الگوی کاشت حساسیت بیشتری نشان می دهد. نتایج نشان داد که جهت دستیابی به حداکثر محصول و حداکثر کارایی مصرف آب ، تیمار تامین 100 درصد نیاز آبی گیاه و کشت در کف جوی بهترین گزینه بود.